Op 1 september 2018 fuseerden de Stichting Arbeidsomstandigheden en Spoorwegveiligheid (SAS) en Stichting railAlert tot één orgaan dat de veiligheid van alle werknemers in de railinfrabranche als hoofdonderwerp heeft. Onder de naam Stichting railAlert gaan beide organen nu een overzichtelijke toekomst tegemoet. Eric Weerepas, voormalig bestuursvoorzitter van de SAS en huidig voorzitter van Werkkamer Arbo, en Co van der Aa, bestuursvoorzitter van Stichting railAlert lichten de fusie toe.
Heren, wat waren de specifieke taken van jullie stichtingen afzonderlijk?
Weerepas: “Wij van de SAS hielden ons voornamelijk bezig met de Arbo-omstandigheden van alle mensen die in de railinfrabranche werken. Dat wil zeggen hun veiligheid tijdens het werk, maar ook hun werktijden, fysieke werkomstandigheden en mentale belasting zijn belangrijke issues voor ons. Op het moment zijn we bijvoorbeeld veel bezig met twee hot items: chroom6 en kwarts. Ook elektrocutiegevaar is een belangrijk onderwerp en bijvoorbeeld nachtdiensten zijn een belangrijk issue met het oog op duurzame inzetbaarheid. Alle regels en voorschriften voor de railinfrabranche leggen we vast in de Arbocatalogus. Deze wordt getoetst bij de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW).
Het SAS-bestuur bestond altijd uit afgevaardigden van medewerkers en aannemers in de spoorwegbranche, de opdrachtgevers waren niet in het bestuur vertegenwoordigd.
Van der Aa: “Wij als stichting railAlert hielden ons in feite óók al jaren bezig met de veiligheid van medewerkers in de railinfrabranche, zowel op het groot spoor als het binnenstedelijk spoor in de vier grote steden. Ons bestuur bestond tot nu toe altijd uit een afvaardiging van opdrachtgevers, zoals ProRail, GVB en RET en van opdrachtnemers, zoals Strukton Rail, VolkerRail en ingenieursbureaus. Er hadden geen belangenbehartigers van de werknemers zitting in het bestuur. Wij maken veiligheidsregelgeving in zes werkkamers: regelgeving, regelgeving energievoorziening (EV), lokaal spoor, productcertificering, persoonscertificering en systeemcertificering.
Hoe werkten jullie tot de fusie samen?
Van der Aa: “Een deel van ons werk ging via de SAS. Als wij een voorschrift maakten op Arbogebied, dan ging dit na goedkeuring in ons eigen bestuur door naar de SAS. Die legde het dan, na akkoord binnen de eigen gelederen, voor aan de ISZW. Keurt die het ook goed, dan komt het in het Normenkader Veilig werken (NVW) en het Voorschrift Veilig Werken (VVW) waarna het voor iedereen de geldende norm is geworden. Werkend vanuit beide Stichtingen met eigen bevoegdheden onontkoombaar, maar wel omslachtig. Het moest beter kunnen.”
Weerepas: “Dat is inderdaad een onlogische gang van zaken. We werken al jaren goed samen met de Stichting railAlert, maar op sommige vlakken deden we beide hetzelfde werk.”
En dus was het tijd voor een fusie?
Weerepas: “Zeker, dat hadden we wellicht veel eerder kunnen doen, maar we zien dat het nu het juiste moment is om samen verder te gaan. Ik ben erg blij dat alle partijen het hierover eens zijn. Het is natuurlijk onzin als twee stichtingen deels hetzelfde werk doen.”
Van der Aa: “Inderdaad, de overlap tussen ons werk is zo groot dat het veel makkelijker is om samen te gaan als één stichting. Dat is voor de buitenwereld een stuk overzichtelijker en het werkt voor ons ook prettiger.” Wat zijn dan precies de voordelen van de fusie?
Weerepas: “De lijnen worden korter. Onze werkwijze wordt duidelijker en gestructureerder. We schakelen sneller, wat resulteert in een kortere doorlooptijd. De Arbocatalogus is daardoor altijd snel up to date. Het werk zal sneller verlopen, dat is het enige dat de medewerkers er van zullen merken.”
Van der Aa: “Doordat we onder één dak zitten, kunnen we de boel inderdaad efficiënter en logischer regelen. De inspectie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW) en de Inspectie Leefomgeving en Transport (IL&T) hebben nu bovendien nog maar één gesprekspartner om zaken mee te doen.”;
Hoe zorgen jullie dat de Arbocatalogus niet in het gedrang komt?
Weerepas: “Dat was voor de SAS natuurlijk een belangrijk onderwerp. We hebben onafhankelijkheid ingebouwd in de statuten van de nieuwe stichting railAlert. Er komt een bestuurslid van de SAS in het nieuwe bestuur en die heeft bij issues over de Arbocatalogus een bijzondere stem. Zonder toestemming van dit bestuurslid, wordt er niets veranderd op Arbogebied.”
Van der Aa: “De onderwerpen waar de SAS zich altijd mee bezighield, hebben we in een zevende werkkamer van Stichting railAlert gegoten: de werkkamer Arbo. Op die manier is Arbo geen ondergeschoven kindje en staat veiligheid van spoorwerkers altijd hoog op de agenda.”
Hoe zien jullie de toekomst?
Beiden: “Zonnig!”
Weerepas: “Wat mij betreft levert dit alleen maar voordelen. We werken sneller, gestructureerder. Eén loket voor Arbozaken; het is gewoon veel logischer.”
Van der Aa: “We zijn straks een transparant orgaan dat zelfregulerend in de spoorwegbranche optreedt. In de branche leeft steeds meer het bewustzijn dat medewerkers werkveiligheid en gezondheid in hun eigen systeem moeten krijgen. Het lijkt mij mooi als we in de toekomst de vervoerders bij Stichting railAlert kunnen betrekken om dat voor elkaar te krijgen.”
Voor meer informatie, neem contact op met:
Jan Kees Hofker,
directeur Stichting railAlert,
e-mail: jc.hofker@railalert.nl,
telefoon: 085 0023510.